NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
الْقَعْنَبِيُّ
حَدَّثَنَا دَاوُدُ
بْنُ قَيْسٍ
عَنْ مُوسَى
بْنِ يَسَارٍ
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ
قَالَ قَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِذَا صَنَعَ
لِأَحَدِكُمْ
خَادِمُهُ
طَعَامًا
ثُمَّ
جَاءَهُ بِهِ
وَقَدْ وَلِيَ
حَرَّهُ وَدُخَانَهُ
فَلْيُقْعِدْهُ
مَعَهُ
لِيَأْكُلَ
فَإِنْ كَانَ
الطَّعَامُ
مَشْفُوهًا فَلْيَضَعْ
فِي يَدِهِ
مِنْهُ
أَكْلَةً أَوْ
أَكْلَتَيْنِ
Ebû Hureyre (r.a)'den rivayet
olunduğuna göre, Rasûlul-lah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
"Birinizin
hizmetçisi, dumanına ve sıcağına katlanarak kendisine bir yemek hazırlayıp
getirecek olursa (yemeği kendisi ile birlikte) yemesi için onu yanına oturtsun.
Şayet yemek az olursa eline bir yada iki lokma koyuversin.
İzah:
Buhari et'ime; Müslim,
eymân; Tirmizî, et'ime; Dârimî, et'ime; Ahmed b. Hanbel, I, 288, 442, II, 277,
283, 299, 316.
Bu hadis-ı şerifte, bir
insanın, kendisine bir takım güçlüklere katlanarak yemek hazırlayıp gelen
hizmetçisini yanına oturtup yemeği onunla beraber yemesi, yemeğin az olması
halinde ise hiç olmazsa yemekten birkaç lokmayı onun eline tutuşturuvermesinin
müstehab olduğu anlatılmaktadır.
Hadis-i şerifte,
yemeğin az olması halinde efendinin hizmetçisinin eline bir iki lokma
tutuşturuvermekle sorumluluktan kurtulacağı ifade edildiğinden, Hattâbî bu
hadisin; efendinin kendi yediğini aynen hizmetçisine yedirmesinin farz
olmadığına, fakat müstehab olduğuna delâlet ettiğini söylemiştir. Hattâbî'ye
göre, efendiye farz olan hizmetçinin karnını doyurmak ve avret mahallerini
örttürüp soğuk ve sıcaktan koruyacak şekilde giydirmektir. Kaliteli yemek
yedirmek ve kaliteli giydirmekle mükellef değildir.
İbn Münzir'in açıklamasına
göre, tüm İslâm uleması hizmetçiye bulunduğu çevrede herkesin yediği
yiyeceklerden yedirmenin farz olduğunu söylemişlerdir.